Trung Học Chợ Lách

Nhớ về chuột dừa (kỳ 2)

Ngày đăng: 11/04/2015, 5:12 chiều, ý kiến phản hồi (4)

 Dừa với tôi không chỉ có vậy, nó còn là những buổi tiệc tuổi thơ hào phóng, là kỷ niệm cuộc đời, là những hồi ức khó phôi phai về những cuộc chợi dân dã nhưng đầy lãng mạn. Đó là “nghề” săn chuột dừa. Chuột, loại động vật có lợi cho y học trong các phòng thí nghiệm nhưng lại là loài gây tác hại kinh khủng với người nông dân mà dừa, thứ cây đặc sản ở Bến Tre là bị chuột hoành hành dữ dội nhất. Dân gian có nhiều cách bắt chuột để tránh chúng phá hoại mùa màng, trong đó, săn chuột là một trong những biện pháp “kinh điển” vừa chống được “giặc” chuột, vừa có… mồi nhậu! Việc săn chuột dừa cũng rất đơn giản, một con chó thông minh, vài cây chỉa ( nếu là những người có tay nghề đôi khi không cần chỉa mà chỉ cần một cái cây cứng cầm tay là được) và một nhóm bạn trên dưới năm người giỏi leo trèo là lên đường. Mùa nước nổi, chuột thường đóng ổ trên đọt dừa để đẻ con và đụt khoét những trái dừa non để kiếm miếng ăn. Người giỏi nghề nhìn lên đợt dừa là biết trên đó có ổ chuột hay không. Xác định được yếu tố cần này, một trong số những người được giao nhiệm vụ “tấn công” đầu tiên sẽ nhanh chân thoát lên thân dừa nhẹ nhàng để tiếp cận mục tiêu. Những người còn lại được bố trí xung quanh cây dừa ở một vị trí thuận lợi và chăm bẵm lên đọt dừa chờ đợi… Cũng có những cuộc chờ đợi rất phí công, vì người thuần thục nghề bắt chuột sẽ bắt chúng ngay trên ổ mà không cần phải “hù” cho chúng nhảy xuống để “đồng nghiệp” ở dưới có cơ hội ra tay. Xác định được ổ chuột thì không được manh động mà quan xác tỉ mỉ rồi nhẹ nhàng giơ chân và bằng một động tác dứt khoát, nhấn gót chân mạnh xuống ngay ổ chuột giữ nó một thời gian đủ để chuột mẹ chuột cha trong ổ không còn phản ứng thì lần tay xuống thu “chiến lợi phẩm”! Nói thì đơn giản vậy nhưng không phải ai cũng đủ kinh nghiệm và tư tin để hành động cao tay như vậy. Đa số “chiến lợi phẩm” thuộc về những người phía dưới vì chuột rất nhạy, nghe tiếng động là đã chạy thoát thân, chỉ những con chuột có con mới gan lì ở lại để cố bảo vệ đàn con của chúng, Vì vậy, khi người bắt chuột được ở ngay trên đọt dừa thì luôn luôn có thêm những sản phẩm phụ là đàn chuột con nheo nhóc, đỏ hỏn, hậu duệ của đám động vật đẻ nhanh, lớn nhanh và phá hoại cũng cực nhanh này.

     Thịt chuột có thể chế biến thành những món ăn ngon, những… mồi nhậu không chê vào đâu được như chuột xào xả ớt, chuột nướng, chuột chiên. Nhưng, món nhiều người khoái khẩu hơn hết là vẫn chuột khìa nước dừa (lại là một sản phẩm từ dừa). Chuột làm sạch để khô ướp gia vị (không bỏ đường), cho nước dừa nạo vào để lửa liu riu. Nấu cho đến khi cạn nước, nước dừa xắc lại thì cũng là lúc miếng thịt chuột vàng ươm, thơm lừng. Rau sống, muối tiêu chanh… là có một buổi tiệc quê đầy hấp dẫn gắn với loài cây đang được cộng đồng vinh danh bằng một lễ hội hoành tráng hàng năm trên quê hương xứa Dừa.                                                                     *

     Năm tôi học lớp 12, người bạn gái gần xóm học chung buồn bã thông báo rằng sẽ theo cha định cư ở Mỹ theo diện HO. Buổi chiều trước khi lên Sài Gòn để chuẩn bị cho chuyến đi, bạn nhắn tôi qua nhà. Nhà bạn có hàng dừa lão nghiêng ra mé sông. Bạn ngồi dưới góc dừa với đôi mắt xa xăm đầy nỗi niềm. Mái tóc dài của cô học trò vùng quê buộng thả dưới bờ vai thon run nhẹ. Tôi hiểu được tâm trạng của bạn nên không lên tiếng. Lúc sau bạn quay lại, tôi thấy mặt bạn đẵm nước mắt và bạn thì thầm:”Có thể cho tôi được uống nước dừa trên quê hương lần cuối không?” Vốn là người nhát gan lại sợ độ cao, hơn nữa, những lần cùng đám bạn đi săn chuột tôi chỉ được giao leo những cây dừa thấp lại phải có nài. (xin mở ngoặc ở đây một chút là, từng đi săn chuột nhưng tôi chưa từng bắt được con chuột nào dù là chuột con). Nhưng lần này thì khác, trước một người con gái và trước cuộc chia tay đầy lưu luyến này, tôi “gan” lên một cách bất thường, leo một mạch lên cây dừa cao hơn mười mét (tất nhiên là không có nài), hái không phải một trái mà lần lượt vặn cho hết nguyên buồng trước sự trố mắt ngạc nhiên của bạn. Trở xuống góc dừa ngồi thở hổn hển, ngước lên, tôi hoảng hồn không biết bằng cách nào mình “bay” được lên đó! Một kỷ niệm vui trong trạng thái buồn mà mỗi khi gặp lại, bạn thường hỏi tôi một câu “chọc quê”: Sau lần đó có còn leo dừa lão lần nào nữa không?

     Sau này khi cải tạo vườn tạp, người chú của bạn đã đốn hết hàng dừa, mé sông bây giờ là hàng sầu riêng cho lợi nhuận cao. Mỗi lần bạn về, bạn và tôi thường ra đứng nơi hàng dừa lão cũ mà hoài niệm. Bạn nói: “ Không có một loại thức uống nào tự nhiên và tinh khiết như nước dừa. Cũng không có loại bánh chế biến khoa học cao cấp nào ngon bằng những loại bánh bình dân chế biến từ nước cốt dừa. Và, cho dù bạn có nói để ngoại giao, để lấy lòng một bạn học cũ đi nữa thì trong âm hưởng của người con xa xứ kia tôi nghe ít nhất cũng có một phần là thật lòng!

     Người ta có thể liệt kê ra hàng loạt sản phẩm từ dừa để vinh danh cho loại cậy vốn đã trở thành đặt hiệu của một xứ sở. Người ta có thể đưa các sản phẩm từ dừa đi năm châu bốn biền bằng thương hiệu quốc gia. Riêng tôi, dừa chỉ đơn giản là… dừa, là nguồn sống của gia đình tôi trong một thời gian dài, là những ký ức đẹp nhưng phảng phất chút buồn riêng tư, là kỷ niệm tuổi thơ với những cuộc mưu sinh nhỏ nhưng lãng mạn. Và mỗi khi bất chợt nghe lại giai điệu cũ đâu đó “Ai đứng như bóng dừa, tóc dài bay trong gió. Có phải người còn đó là con gài của Bến Tre…” Thì hình ảnh cuộc chia tay năm cũ lại hiện về, quay quắt.  

 

         Ngọc Vinh

  

 

 

 

4 bình luận

  1. Ngọc Vinh ơi,

    Xa quê hương hơn 20 năm nay mình không còn biết đến những tuyệt phẩm hương đồng gió nội mà sản phẩm chính là chuột dừa của quê hương Bến Tre. Ngày xưa khi còn học phổ thông có lần Thầy Võ Văn Một lúc đó là chủ nhiệm lớp mình có đến nhà mình chơi cùng một vài bạn học rồi cũng người cầm cây, người cầm ná thun, và 1 con chó (sát thủ của loài chuột) đi săn chuột dừa. Bao nhiêu năm xa cách không còn được thưởng thức món đặc sản xứ dừa quê hương nữa mà giờ nghe Ngọc Vinh kể lại tự nhiên thấy ……nhớ nhớ. Chỉ khác là ngày xưa thời còn bao cấp có một thời gian cấm nấu và bán rượu nên việc đi mua và uống cũng không được như bây giờ, nên việc chế biến từ chuột thì mình nhớ nhất là món chuột chiên xả ớt, chuột làm sạch chặt làm tư ướp gia vị xong đem chiên khi thịt chuột vàng rồi để xả bằm vào trộn đều khi xả bắt đầu vàng và mùi thơm lan tỏa khắp nhà thì tắt lửa, cơm nấu chín nhưng đừng khô quá hoặc nhão cùng với nước chấm tỏi ớt hay muối tiêu chanh thì thôi thôi Ngọc Vinh ơi đừng nói nữa.

    Cám ơn Ngọc Vinh đã cho trang nhà thưởng thức món ăn ngon từ xứ dừa, hẹn gặp lại.

  2. Cảm ơn anh Tùng! mấy ngày lễ về quê mình tìm… chuột để thưởng thức, nhưng không hy vọng lắm đó là chuột dừa, vì bây giờ các quán ở Chợ Lách đa số là bán chuột đồng. Nhưng, chuột nào cũng là chuột, miễng là nó ngon như anh tả. Hẹn gặp anh một ngày gần nhất.

  3. Đọc bài viết về “Dừa và chuôt dừa” của Ngọc Vinh, sực nhớ buổi tiệc họp mặt hôm tiết Thanh minh. Ngọc Vinh ơi, buổi tiệc hôm đó có liên quan gì tới bài viết nầy không? Có phải đây là bài dự thi và đoạt giải nên có buổi  họp mặt thân tình với đầy thức ăn “ngầm khao đãi” bạn bè?

  4. Dạ không , thưa chú. Bài đoạt giải thuộc một chủ đề khác. Còn bài này viết cũng có ý định dự thi nhưng cuộc thi đã tạm hoãn nên nhờ anh Minh sử dụng luôn.

    Riêng buôi tiệc hôm rồi thì có nhiều lý do, trong đó có lý do mà chú đã “phát hiện” ra. Chúc chú luôn vui khỏe!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Các bài liên quan

1727824568052blob
Chữ "Ả"
Ả vốn là từ A 婀(妸) trong “Chữ Nho… Dễ Học” được Nôm Hoá và được thông dụng cả hai âm...
Xem tiếp...
Trầm
TRẦM, TRẦN, TRẬN, TRÂU, TRẺ, TREO,TRÊN.
TRẦM NGƯ LẠC NHẠN 沉魚落雁 là một thành ngữ có xuất xứ từ Tề Vật Luận của Trang Tử 《莊子·齊物論》nước Tống thời...
Xem tiếp...
1727106829104blob
Phiếm về NHÂN QỦA
Rất nhiều người vẫn luôn thắc mắc NHÂN QỦA là gì ? Xin thưa, NHÂN 因 là hạt giống, còn QỦA 果 là cái trái...
Xem tiếp...

Các bài viết mới khác

d92ab2a7-5d6c-49a4-8b59-87bb3265d276
BẾN TRE DƯỚI THỜI GIA LONG:
Từ năm 1757, Bến Tre được gọi là tổng Tân An thuộc châu Định Viễn, dinh Long Hồ. Đời vua Minh Mạng, miền...
h1b
MỘT MÙA DOLTA BÌNH AN
Tết Sene Dolta năm nay của người Khmer vùng Bảy Núi diễn ra trong 3 ngày, từ 1 đến 3/10/2024, 29/8 đến...
H1
SƯU TẦM VÉ SỐ CŨNG CÔNG PHU
Mua vé số sưu tầm thì về phân loại theo chủ đề: vé số Đông Dương, kiến thiết Quốc gia, vé sau 1975, chủ...
1727824568052blob
Chữ "Ả"
Ả vốn là từ A 婀(妸) trong “Chữ Nho… Dễ Học” được Nôm Hoá và được thông dụng cả hai âm...
unnamed
Tô Bún Nước Lèo 
Cao Miên là Cam Bốt (từ tiếng Pháp Cambodge). Tiếng Hán, Cao Miên chỉ nước và sắc tộc Khmer. Phụ nữ Miên...

LỜI DẪN

Tin nhà

1ab2
NHỚ ANH MƯỜI LỘC- NGƯỜI ĐỒNG HƯƠNG CHỢ LÁCH
thich-phuoc-an
RỪNG KHUYA BÊN BẾP LẠNH
h2
LỚP LÃO NIÊN HOP MẶT LẦN THỨ 6
Bình luận nhiều trong tuần
  • None found
Tác giả
Thống kê
Số người online: 19
Lượt truy cập: