Năm 2024 là năm có nhiều biến cố trong cuộc sống:- kinh tế – thiên tai – dịch bệnh – chiến tranh xảy ra lan tràn khắp tinh cầu, nhưng truyền thống Vu Lan của Phật giáo Bắc tông vẫn không vì thế mà bị mai một!
Phật Giáo Việt Nam (PGVN) đang trãi qua một giao động như đợt sóng ngầm, một phần phản ảnh kinh tế xã hội, một phần do biến chứng nội tại từ một vài thành phần chưa đúng chuẩn mực của một tu sỹ để cộng đồng mạng đồng loạt lên tiếng.
Nước đục được hiện lên những cáu bẩn khi dùng phèn chua khuấy lọc, cũng thế, những hiện tượng lâu nay ẩn tàng trong hàng ngũ Phật giáo được xem là mặc nhiên, bổng nổi cộm khi xuất hiện một tu sỹ hành pháp “đầu đà” xuất hiện.
Độc tố vốn sẵn có trong cơ thể bổng hiển lộ khi sử dụng thuốc xổ độc gan thanh lọc cơ thể. Độc tố tuy nguy hiểm, nhưng cần thiết để cơ thể phát hiện thải trừ khi được phát hiện .
Trong lúc bệnh, cơ thể vẫn cần bồi bổ cùng lúc với thuốc men, Qua cơn bạo bệnh, cơ thể phục hồi nhanh và khỏe; cũng thế,những thời đại Phật giáo thăng trầm, nhờ nội lực của các bậc chân tu làm bản mệnh sinh tồn cho Phật giáo, cùng với đạo lực, còn phải duy trì hình thức truyền thống Tôn giáo là những hiện tướng cho quần chúng nương tựa;Phải phân biệt “nhập thế và xuất thế”, những bậc xuất thế, chuyên hành trì bổn môn cá biệt, không tham gia vào các hiện tướng xã hội mang danh Tôn giáo, để tránh phân tâm. Những bậc chọn con đường “xuất thế” như một sinh tố để nuôi dưỡng Phật giáo; những bậc nhập thế, chọn lối sống hòa nhập xã hội, nâng cấp và chuyển hóa sinh hoạt xã hội mang tính chất hướng thượng theo tinh thần văn hóa để duy trì hình thức tồn tại của đạo Phật.
Những thế kỷ trước, dịp Vu Lan xã hội không những tưởng nhớ ông bà cha mẹ mà còn tri ân Quốc gia, xã hội, Tam bảo, thuần túy mang tính tín ngưỡng tôn giáo và tâm linh. Nhật Bản là quốc gia nâng Phật giáo lên tầm cao nghệ thuật, đã có “trà đạo, nhu đạo, thiền trà, kiếm đạo, thư pháp, hội họa, từ đó việc cài hoa trở thành nghệ thuật được cố Thiền sư Thích Nhất Hạnh đem vào Phật giáo, được phổ nhạc bởi nhạc sỹ Phạm thế Mỹ áp dụng trong mùa hiếu hạnh Vu Lan. Ngày nay, Vu Lan tổ chức không thể thiếu lễ cài hoa. Cũng từ lễ tri ân này, một số nơi phát triển tri ân cha mẹ hiện tiền một cách đa dạng. Nào là đối diện với mẹ cha để tâm sự, gắn lên song thân những nụ hôn với vòng ôm thắm thiết, dâng trà và rửa chân cho song đường, công khai phát biểu tâm trạng từ lâu chưa có dịp tỏ tình cảm với mẹ cha, hoặc những lỗi lầm được giấu kín, tặng quà cho cha mẹ…
Hình thức tri ân cha mẹ đậm nét trình diễn vô tình làm nhẹ những ân còn lại. Hình thức tri ân không những lấy bao nước mắt của người hiện diện, tạo cảm xúc sâu đậm cho gia đình, nhắc nhở chữ hiếu với con cái mà còn tạo cho cha mẹ một tình cảm khó quên và trách nhiệm nhiều hơn với con cháu.
Sau tình cảm ân sâu nghĩa nặng đó, xuất hiện một tình cảm khác, đó là tình cảm cô đơn bi thảm của những người con không cha mẹ mỗi độ Vu Lan về.
Vu Lan luôn là nét đẹp văn hóa trong xã hội đang xuống cấp đạo đức hiện nay. Bộ phận nhập thế của Phật giáo ít nhiều cũng nâng cấp văn hóa tiếp xử trong cuộc sống. Rồi đây, biết đâu lễ tri ân sẽ được biến tấu ở một gia tầng khác tương thích với trình độ và nếp sống mới của xã hội.
Tứ trọng ân là:
Thiên địa phú tài tri ân, Nhật nguyệt chiếu lâm chi đức ( tri ân đức Trời đất nhật nguyệt tinh tú chiếu soi)
Quốc gia chính trị chi ân, thủy thổ thuần dụng chi Đức (tri ân đức trọng sách lược quốc gia, đất nước đang được thuần dụng)
Sư trưởng giáo huấn chi ân, phụ mẫu sanh thành chi Đức ( tri ân đức dạy dỗ của sư trưởng và cha mẹ sinh thành)
Đàn na tín thí chi ân, tứ sự cúng dường chi đức.( tri ân đức thí của đàn na tứ sự cúng dường ).
Đó là những ân trọng được nhắc nhử trong mùa Vu Lan báo hiếu.
Lễ cài hoa chỉ là một phần thể hiện đậm nét tri ân hiện tiền đối với mẹ cha, đánh động tình cảm và ý thức cho giới trẻ hiện nay, dẫu sao vẫn là buổi lễ vừa mang tính nghệ thuật, đậm nét văn hóa Phật giáo rất cần cho xã hội có khuynh hướng thiên về vật chất. Ngoài ra cần nhắc nhở cho đủ tính chất của tứ trọng ân trong Phật giáo Bắc truyền để tồn tại song hành với thế gian theo tinh thần nhập thế của đạo Phật
MINH MẪN
VU LAN – 2568
19/8/2024
