Tôi là người thị trấn Chợ lách, thuở nhỏ đi xe đò đến Lộ Mới lơ xe cho biết là ranh của xã Vĩnh Bình và Sơn Định. Lộ Mới chạy dài tới kinh Bổn Sồ, con đường thủy mà các ghe tàu trước đây đi Vĩnh Long thường ngang qua. Gần chùa Hòa Hưng có nhà ăn tết kỷ, năm nào cũng có hai hàng vạn thọ đỏ vàng chạy dài từ đầu lộ đến tận cửa, nhưng mấy năm gần đây không thấy nữa.
Lên khỏi chùa là lộ Bờ Dừa, chạy dài ra khu du lịch Ba Ngói, một điểm bán bánh xèo nổi tiếng từ khi có lễ hội trái cây diễn ra từ mùng 5 tháng 5 hàng năm. Do thời điểm này bên cồn Phú Đa có ốc gạo, anh Ba Ngói tận dụng ốc gạo làm nhưn có vị lạ khiến du khách các nơi kéo đến ăn rất đông. Gần đó có cơ sở làm cây giống sầu riêng Monthong của ông Chín Tạo, giống sầu riêng này do con trai ông lấy từ Thái Lan đem về. Ông nhân ra hàng trăm ngàn cây bán khắp nơi, ai cũng biết tiếng.
Lên trên chút nữa về hướng Vĩnh Long là có Lộ Hội, con lộ này đi qua cầu Sông Lưu và ra bến đò Phú Đa đi qua ấp đảo của xã Vĩnh Bình.
Ở Phú Đa dân số khá đông và lâu đời, đình Phú Đa có lịch sử hàng trăm năm, tuổi đời tương đương với đình Hòa Thuận và đình Tân Thạnh (Vĩnh Bình). Cồn này cũng có nhà thờ Thiên Chúa giáo phục vụ nhu cầu tín ngưỡng cho bà con giáo dân.
Trên Lộ Hội có một địa danh là Tàu Cháy. Hồi năm 1975 chỗ này còn một ống khói tàu rất lớn, cho biết chiếc tàu Pháp đã bị người dân kéo vào con rạch nhỏ này và đốt cháy. Mấy năm sau, chính quyền địa phương cho phép những người kinh doanh sắt vụn trục vớt trả lại sự thông thoáng cho đồng ruộng.
Khu vực này còn có một ông thầy trị gảy xương nổi tiếng cả huyện là ông Chín Hừng. Ông là truyền nhân của ông Bộ Chưởng nổi tiếng bó xương gảy từ xa xưa, khách khắp nơi nhờ chữa trị khá đông mà không lấy tiền. Ông Chín Hừng đã từng được báo Sài Gòn Giải phóng viết bài ca ngợi.
Về văn hóa, xã Vĩnh Bình là quê hương của nhà thơ Phạm Tương Như, hiện đang sống ở Mỹ. Đây cũng là quê vợ của nhà thơ Huỳnh Tâm Hoài nên nhà thơ cũng thường về quê chơi mỗi độ xuân về. Nhà văn Ngọc Vinh hiện ngụ tại ấp Hòa Thuận, hội viên của Hội văn nghệ Nguyễn Đình Chiểu, Bến Tre. Anh có nhiều tác phẩm và mới đây đã đoạt giải C văn xuôi của Hội Liên hiệp Nghệ thuật Việt Nam.
Vĩnh Bình còn nhiều nhân tài, nhưng do tôi không ở địa phương này nên không biết hết. Đây chỉ là bài mở đầu mang tính gợi ý để các anh chị đóng góp, chỉ dẫn thêm cho kỳ tới được hoàn chỉnh.
Hồ Hà
(bản tin xuân CGC Vĩnh Bình)
Chú cho con hỏi là chú còn nhớ tên nhà thờ ở cồn mà chú nhắc đến không? Chú có từng nghe người lớn nào kể về trận đánh khoảng năm 1963 ở đồn lính Việt Nam Cộng Hòa đóng gần nhà thờ đó không ? Sau đó những lính Việt Nam Cộng Hòa chết trận được chôn sau đất nhà thờ. Nếu đúng thì xin chú hồi âm giúp con. Xin cảm ơn chú trước.
Chú mới biết Vĩnh Bình trong vòng 30 năm nay, không rõ chuyện mà cháu nêu. Chú nghĩ cháu hỏi tức là cháu cũng biết ít nhiều về sự kiện trên, nếu được cháu cung cấp thêm thì hay lắm. Đây cũng là đề tài cho người lớn tuổi, sống lâu trên đất cồn giải đáp. Cám ơn Ngọc Thiện nhiều.
Ông nội vợ cháu là lính VNCH mất ở trận đánh đó. Lúc đó cha vợ cháu chỉ mới 7 tuổi nên không nhớ rõ địa điểm chôn ông. Cha vợ cháu quê Sông Cầu tỉnh Phú Yên, năm nay cũng 65 tuổi rồi nên muốn tìm hài cốt ông đem về quê nhà. Lúc ông mới mất thì bà nội có dắt cha vợ cháu về thăm mộ ông một lần nhưng do còn chiến tranh đường thì xa nên không có điều kiện đưa ông về quê, sau đó thì bà mất luôn nên cha vợ cháu không nhớ được nơi chôn ông. Cha vợ cháu chỉ nhớ là chôn phía sau nhà thờ ở Vĩnh Bình nhưng không nhớ rõ tỉnh nào. Ước nguyện của cha vợ cháu là đưa được ông về đất nhà. Dù sao cũng cảm ơn chú đã quan tâm đến câu chuyện của cháu.